Kỹ năng đặc định “Ngành đóng tàu, hàng hải”| Giải thích cho từng ngành nghề!

Vào tháng 4 năm 2019, một loại visa lao động mới mang tên “Kỹ năng đặc định” đã được ban hành nhằm giải quyết tình trạng thiếu nhân lực. ”Ngành đóng tàu, hàng hải” là một trong 14 ngành nghề được chấp thuận. Đã hơn một năm trôi qua kể từ ngày ban bố nhưng dường như nhiều người vẫn chưa biết đến thông tin này. Vì vậy, trong bài viết lần này, chúng tôi tin chia sẻ khái quát về Kỹ năng đặc định ”Ngành đóng tàu, hàng hải”.

Kỹ năng đặc định là gì?

Kỹ năng đặc định là visa lao động (tư cách lưu trú) cho phép lao động người nước ngoài làm việc và lưu trú tại Nhật tại các ngành bao gồm lao động giản đơn trong 14 ngành nghề được công nhận là thiếu nhân lực. Hiện visa kỹ năng đặc định được chia ra làm 2 loại là Visa kỹ năng đặc định số 1 (特定技能1号) và visa kỹ năng đặc định số 2 (特定技能2号). Có 2 điều kiện then chốt để được cấp visa lao động (tư cách lưu trú) kỹ năng đặc định, đó là:

• Bạn phải đỗ kỳ thi năng lực tiếng Nhật (có quy định)
• Bạn phải đỗ kỳ thi đánh giá kỹ năng (có quy định)

Thông tin chi tiết vui lòng xem ở bài viết sau:
Bài viết: “今さら聞けない・・・制度の基本と実情「特定技能」制度」”
Ngoài ra, tại thời điểm tháng 4/2020, visa đặc định số 2 chỉ có 2 ngành nghề tiếp nhận đó là: Xây dựng và Đóng tàu. Đặc điểm của visa (tư cách lưu trú) Kỹ năng đặc định số 2 là không giới hạn thời gian lưu trú và có thể xin visa vĩnh trú nếu đáp ứng được các điều kiện.

Kỹ năng đặc định “Ngành đóng tàu, hàng hải”

Các loại hình kinh doanh được quy định trong kỹ năng đặc định “Ngành đóng tàu, hàng hải”.

• Hàn xì (công việc hàn xì/nung chảy kim loại)
• Sơn tàu (công việc sơn tàu)
• Gia công kim loại (Công việc gia công kim loại, công việc gia công chế tạo khuôn)
• Gia công tinh (Mạ, đánh bóng kim loại)
• Gia công cơ khí (Gia công kim loại điều khiển số)
• Lắp ráp thiết bị điện và các máy điện (Lắp ráp thiết bị và máy móc điện tử)

Ngoài ra, tất cả những ngành nghề này đều được chuyển sang thực tập sinh kỹ năng số 2.

Thực trạng của “Ngành đóng tàu, hàng hải”

Ngành công nghiệp đóng tàu và hàng hải được xem như là ngành công nghiệp phụ trợ đòi hỏi nhiều nhân công, hiện đang duy trì các cơ sở sản xuất ở Nhật Bản và hầu hết nằm ở các vùng nông thôn. Đặc biệt là ở Setouchi và Kyushu, có nhiều khu vực ngành công nghiệp đóng tàu và hàng hải được biết đến như một ngành công nghiệp trọng điểm, đóng vai trò cốt lõi trong kinh tế và việc làm.

Riêng đối với ngành đóng tàu và hàng hải trong khu vực, bên cạnh việc bị ảnh hưởng bởi tỷ lệ sinh giảm/già hoá dân số và lượng người trong độ tuổi lao động đang giảm mạnh thì còn đang chật vật trong việc đảm bảo nguồn lao động trẻ người Nhật do dòng người trẻ từ nông thôn đổ xô ra thành thị làm việc.

Tỷ lệ việc làm trên số hồ sơ năm 2017 của các công việc chính trong ngành đóng tàu, hàng hải như sau:

• Hàn xì (công việc hàn xì/nung chảy kim loại) 2,5 lần
• Sơn tàu (sơn tàu) 4,3 lần
• Gia công kim loại (gia công kim loại, gia công chế tạo khuôn) 4,21 lần
• Đánh bóng (thợ mạ, đánh bóng kim loại) 4,41 lần
• Gia công cơ khí (gia công kim loại điều khiển số) 3,45 lần
• Lắp ráp thiết bị điện và các máy điện (lắp ráp thiết bị và máy móc điện tử) 2,89 lần

Theo những số liệu thống kê nêu trên, có thể thấy ngành Đóng tàu và Hàng hải đang thiếu nhân lực trầm trọng và ước tính tính đến thời điểm hiện tại ngành này đang thiếu khoảng 6.400 lao động.

(Nguồn tham khảo: Bộ Đất đai, cơ sở hạ tầng, giao thông vận tải và du lịch Nhật Bản “Phương châm áp dụng liên quan đến tư cách lưu trú kỹ năng đặc định trong lĩnh vực đóng tàu và hàng hải”)

Số lượng lao động người nước ngoài làm việc theo diện visa kỹ năng đặc định “Ngành đóng tàu, hàng hải” tính đến thời điểm tháng 10/2019 là 58 người và đang ít hơn 1.300~1.700 người so với dự kiến tiếp nhận năm 2019.

Số lượng lao động người nước ngoài dự kiến tiếp nhận theo diện visa kỹ năng đặc định số 1 trong 5 năm tới tối đa là 13.000 người, và có xu hướng sẽ tiếp tục được chú trọng trong thời gian tới.

Nội dung nghiệp vụ Kỹ năng đặc định số 1 “Ngành đóng tàu, hàng hải”

• Hàn xì (hàn thủ công, hàn bán tự động)
• Sơn tàu (sơn kim loại, công việc phun sơn)
• Gia công kim loại (gia công kết cấu thép)
• Gia công tinh (gia công tinh đồ gá và dụng cụ, gia công tinh khuôn kim loại, gia công tinh lắp ráp máy móc)
• Gia công cơ khí (tiện thông thường, tiện điều khiển số, đứng máy phay, gia công cơ khí)
• Lắp ráp thiết bị điện (lắp ráp máy điện quay, lắp ráp máy biến áp, lắp ráp tủ điện-bảng điều khiển, lắp ráp các dụng cụ điều khiển đóng mở, chế tạo dây quấn máy điện quay)

Các yêu cầu liên quan đến Kỹ năng đặc định “Ngành đóng tàu, hàng hải”

Đối với kỹ năng đặc định số 1 Ngành đóng tàu, hàng hải cần phải thỏa mãn các điều kiện sau:

• Tiêu chuẩn về mặt kỹ năng: Bạn phải đỗ ”Kỳ thi đánh giá kỹ năng đặc định Ngành đóng tàu, hàng hải (Tên gọi tam thời)”
• Tiêu chuẩn về năng lực tiếng Nhật: Bạn phải đỗ “Kỳ thi tiếng Nhật Foundation JFT- Basic” hoặc “Kỳ thi năng lực tiếng Nhật (Từ N4 trở lên)”

Đủ 17 tuổi trở lên (tại thời điểm ngày dự thi).

Ngoài ra, đối với kỹ năng đặc định số 2, cần phải thỏa mãn điều kiện sau:

• Tiêu chuẩn dự thi: “Kỳ thi kỹ năng đặc định số 2 Ngành đóng tàu, hàng hải (Tên gọi tạm thời) (Hàn xì)”
• Tiêu chuẩn kinh nghiệm thực tế: Kinh nghiệm thực tế làm giám sát chỉ đạo, chỉ huy và quản lý nhiều công nhân

Thêm vào đó, khác với các ngành nghề khác, những điều sau đây được quy định như là các điều kiện được áp dụng riêng đối với đơn vị tiếp nhận lao động theo visa kỹ năng đặc định (Doanh nghiệp tuyển dụng)

a. Đơn vị tiếp nhận lao động theo visa kỹ năng đặc định phải trở thành thành viên của “Hội đồng kỹ năng đặc định ngành đóng tàu, hàng hải” (sau đây gọi tạm là “Hội đồng”) được thành lập bởi Bộ Đất đai, cơ sở hạ tầng, giao thông vận tải và du lịch Nhật Bản.
b. Đơn vị tiếp nhận lao động theo visa kỹ năng đặc định phải thực hiện hợp tác cần thiết với Hội đồng.
c. Đơn vị tiếp nhận lao động theo visa kỹ năng đặc định phải thực hiện hợp tác cần thiết trong các cuộc điều tra hay chỉ dẫn được thực hiện bởi Bộ Đất đai, cơ sở hạ tầng, giao thông vận tải và du lịch Nhật Bản hoặc cơ quan được ủy thác của Bộ.
d. Trường hợp Đơn vị tiếp nhận lao động theo visa kỹ năng đặc định ủy thác việc thực hiện kế hoạch hỗ trợ người nước ngoài theo diện visa kĩ năng đặc định số 1 cho Cơ quan hỗ trợ đăng ký thì phải ủy thác cho cơ quan hỗ trợ đăng ký thỏa mãn toàn bộ các điều kiện a, b, c nêu trên.

Nguồn trích dẫn：Bộ Đất đai, cơ sở hạ tầng, giao thông vận tải và du lịch Nhật Bản “Chính sách vận hành chế độ liên quan đến tư cách lưu trú trong lĩnh vực đóng tàu và hàng hải”

Link chi tiết: (Bộ Đất đai, cơ sở hạ tầng, giao thông vận tải và du lịch Nhật Bản)

造船・舶用工業分野に係る特定技能外国人受入れに係る事務取扱要領（Mẫu số 4）
造船・舶用工業分野特定技能協議会開催状況

Kỳ thi đánh giá kỹ năng đặc định là gì?

Theo Hướng dẫn thực hiện kỳ thi kỹ năng đặc định số 1 Ngành đóng tàu, hàng hải (Phòng Công nghiệp Hàng hải, Cục Hàng hải – Bộ Đất đai, Cơ sở hạ tầng, Giao thông và Du lịch Nhật Bản), thì đang được quy định như sau.

Ngôn ngữ thi

Ngôn ngữ thi là tiếng Nhật (Thêm phiên âm cách đọc của chữ kanji nếu cần). Tuy nhiên các thuật ngữ chuyên ngành có thể viết kèm cả các ngôn ngữ khác.

Đơn vị thực hiện

Kỳ thi này được gọi là Kỳ thi kỹ năng đặc định số 1 Ngành đóng tàu, hàng hải (sau đây sẽ để là “Kỳ thi kỹ năng”), đơn vị thực hiện kỳ thi này là:

Đơn vị thực hiện: Hiệp hội hàng hải Nhật Bản (Nippon Kaiji Kyokai)
Địa điểm thi: 東京都千代田区紀尾井町 4 番 7 号

Cách thức thực hiện

1. Phần thi kỹ năng sẽ thực hiện bài thi thực hành và bài thi lý thuyết
2. Phần thi thực hành sẽ thực hiện bài thi cho từng loại nghiệp vụ.
3. Phần thi lý thuyết sẽ thực hiện bài thi cho từng loại nghiệp vụ theo hình thức thi trên giấy.

Thông tin chi tiết về quy trình thi vui lòng tham khảo: Quy trình thực hiện kỳ thi kỹ năng đặc định số 1 ngành đóng tàu và hàng hải (Bộ Đất đai, cơ sở hạ tầng, giao thông vận tải và du lịch Nhật Bản)
Về thông tin tổ chức kỳ thi vui lòng tham khảo: Kỳ thi kỹ năng đặc định số 1 ngành đóng tàu và hàng hải (Hiệp hội hàng hải Nhật Bản (Nippon Kaiji Kyokai))

Tổng hợp tài liệu tham khảo

Bộ Đất đai, cơ sở hạ tầng, giao thông vận tải và du lịch Nhật Bản “Tiếp nhận nhân lực nước ngoài mới trong lĩnh vực Đóng tàu, hàng hải (tư cách lưu trú “Kỹ năng đặc định”)“

Tổng kết

Trong bài viết này, chúng tôi đã cung cấp những khái quát và yêu cầu liên quan tới “Ngành đóng tàu, hàng hải” trong chương trình “Kỹ năng đặc định”. Nếu bạn đang đang có dự định sang Nhật làm việc hoặc là Xí nghiệp phái cử, bạn cần phải nắm chắc kiến thức liên quan đến việc xây dựng “Kế hoạch hỗ trợ” và các tài liệu cần thiết để xin visa Kỹ năng đặc định (tư cách lưu trú).
Hi vọng bài viết cung cấp thông tin hữu ích đến với bạn!